Trong thế giới mua sắm trực tuyến đang bùng nổ, một cái tên đã vươn lên mạnh mẽ và trở thành một hiện tượng toàn cầu, đặc biệt với thế hệ trẻ. Đó chính là Shein (phát âm là “she-in”). Nền tảng này xuất hiện ở khắp mọi nơi, từ các quảng cáo trên mạng xã hội đến những video “haul” (khoe đồ mới mua) thu hút hàng triệu lượt xem. Sức hấp dẫn của nó đến từ những mẫu mã thời thượng, đa dạng và một mức giá rẻ đến kinh ngạc. Tuy nhiên, đằng sau sự thành công đó, nhiều câu hỏi và cả những tranh cãi cũng được đặt ra. Vậy thực sự Shein là gì? Nó hoạt động như thế nào và liệu có phải là một lựa chọn mua sắm đáng tin cậy?
Shein là gì? Giải mã “gã khổng lồ” thời trang nhanh đến từ đâu?
Để hiểu rõ Shein là gì, chúng ta cần biết đây là một nhà bán lẻ thời trang nhanh (fast fashion) trực tuyến. Công ty được thành lập vào năm 2008 bởi Chris Xu tại Trung Quốc và hiện có trụ sở chính tại Singapore. Shein không có bất kỳ cửa hàng vật lý nào. Toàn bộ hoạt động kinh doanh của họ diễn ra trên website và ứng dụng di động. Mô hình này giúp họ cắt giảm được một khoản chi phí khổng lồ cho việc thuê mặt bằng và nhân viên bán hàng.
Đối tượng khách hàng chính mà Shein nhắm đến là thế hệ Gen Z và Millennials. Đây là những người trẻ tuổi, nhạy bén với các xu hướng thời trang mới nhất và có thói quen mua sắm trực tuyến. Shein đáp ứng nhu cầu này một cách xuất sắc. Họ cung cấp một danh mục sản phẩm khổng lồ, từ quần áo, giày dép, phụ kiện cho đến đồ trang điểm và vật dụng gia đình.
Mỗi ngày, có hàng ngàn sản phẩm mới được cập nhật lên hệ thống. Yếu tố cốt lõi làm nên tên tuổi của Shein chính là sự kết hợp giữa “bắt trend” cực nhanh và mức giá cực rẻ. Điều này đã giúp họ nhanh chóng vượt qua nhiều thương hiệu thời trang truyền thống và trở thành một trong những nhà bán lẻ thời trang lớn nhất thế giới. Việc tìm hiểu sâu hơn về Shein là gì sẽ cho thấy một mô hình kinh doanh đột phá.
Mô hình kinh doanh “Real-Time Retail”: Bí mật đằng sau thành công của Shein
Sự phát triển thần tốc của Shein không phải là may mắn. Nó đến từ một mô hình kinh doanh độc đáo được gọi là “bán lẻ thời gian thực” (real-time retail), dựa trên ba trụ cột chính.
Sức mạnh của Dữ liệu lớn (Big Data) và Trí tuệ nhân tạo (AI)
Shein hoạt động như một công ty công nghệ hơn là một công ty thời trang truyền thống. Họ sử dụng các thuật toán và trí tuệ nhân tạo để phân tích dữ liệu khổng lồ mỗi ngày. Hệ thống này quét qua các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Instagram, Facebook và các blog thời trang để xác định các xu hướng đang thịnh hành. Nó có thể nhận diện một cách nhanh chóng các kiểu dáng, màu sắc, họa tiết đang được người trẻ quan tâm. Thay vì phải dựa vào dự đoán của các nhà thiết kế mất hàng tháng trời. Shein có thể nắm bắt nhu cầu của thị trường gần như ngay lập tức. Đây là yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất trong mô hình kinh doanh của họ.
Sản xuất theo yêu cầu (On-demand) và quy mô nhỏ
Sau khi xác định được một xu hướng tiềm năng, Shein sẽ không sản xuất hàng loạt ngay lập tức. Thay vào đó, họ áp dụng mô hình sản xuất theo lô nhỏ. Họ sẽ đặt hàng các nhà cung cấp sản xuất một số lượng rất hạn chế. Chỉ khoảng 100-200 sản phẩm cho mỗi mẫu thiết kế. Sau đó, họ đưa các sản phẩm này lên website để thử nghiệm phản ứng của thị trường. Hệ thống sẽ theo dõi chặt chẽ dữ liệu bán hàng và tương tác của người dùng.
Nếu một sản phẩm bán chạy, Shein sẽ ngay lập tức đặt hàng sản xuất thêm với số lượng lớn. Nếu sản phẩm không được đón nhận, họ sẽ ngừng sản xuất. Cách tiếp cận này giúp họ giảm thiểu rủi ro tồn kho, tránh được tình trạng lãng phí hàng hóa không bán được. Việc hiểu rõ mô hình này là một phần quan trọng để trả lời câu hỏi Shein là gì.
Chuỗi cung ứng siêu tốc và mô hình trực tiếp đến người tiêu dùng
Shein đã xây dựng một chuỗi cung ứng được tối ưu hóa đến từng chi tiết. Họ hợp tác với hàng ngàn nhà máy và xưởng may nhỏ lẻ tại Trung Quốc. Toàn bộ quy trình từ thiết kế, sản xuất đến đưa sản phẩm lên website chỉ mất vài ngày, thay vì vài tuần hay vài tháng như các thương hiệu truyền thống.
Bằng cách bán hàng trực tiếp đến người tiêu dùng (Direct-to-Consumer) trên toàn cầu thông qua website của mình, họ đã loại bỏ hoàn toàn các khâu trung gian như nhà bán buôn hay các cửa hàng bán lẻ. Điều này không chỉ giúp họ tiết kiệm chi phí mà còn cho phép họ kiểm soát hoàn toàn giá cả và trải nghiệm của khách hàng. Mô hình này chính là lời giải đáp cho việc tại sao sản phẩm của họ lại có giá rẻ đến vậy.
Hướng dẫn chi tiết cách mua hàng trên Shein từ Việt Nam
Mua sắm trên Shein khá đơn giản. Tuy nhiên, để có trải nghiệm tốt nhất, bạn nên làm theo các bước sau.
Bước 1: Tạo tài khoản và thiết lập hồ sơ
Đầu tiên, bạn cần tải ứng dụng Shein từ Google Play Store hoặc Apple App Store. Bạn cũng có thể truy cập website shein.com. Hãy tiến hành đăng ký một tài khoản mới bằng email hoặc liên kết với tài khoản Google, Facebook. Sau khi tạo tài khoản, hãy vào mục hồ sơ cá nhân và điền đầy đủ, chính xác địa chỉ nhận hàng tại Việt Nam. Việc này rất quan trọng để tránh các vấn đề về giao hàng sau này.
Bước 2: Tìm kiếm sản phẩm và đọc đánh giá
Shein có hàng triệu sản phẩm, vì vậy việc sử dụng bộ lọc là rất cần thiết. Bạn có thể lọc theo danh mục, kích cỡ, màu sắc và khoảng giá. Khi bạn tìm thấy một sản phẩm ưng ý, đừng vội vàng thêm vào giỏ hàng. Hãy kéo xuống và đọc kỹ phần đánh giá (reviews) từ những người mua trước. Đây là phần thông tin quý giá nhất. Hãy ưu tiên xem các đánh giá có hình ảnh thật. Hình ảnh từ người dùng sẽ cho bạn cái nhìn chân thực nhất về kiểu dáng, chất liệu và màu sắc của sản phẩm. Việc này giúp bạn hiểu rõ hơn về Shein là gì từ góc độ người tiêu dùng.
Bước 3: Áp dụng mã giảm giá và điểm thưởng
Shein nổi tiếng với việc tung ra rất nhiều mã giảm giá. Trước khi thanh toán, hãy luôn tìm kiếm các mã coupon hợp lệ. Bạn có thể tìm thấy chúng ngay trên trang chủ hoặc trong mục “Mã giảm giá của tôi”. Ngoài ra, Shein còn có một hệ thống điểm thưởng. Bạn có thể kiếm điểm bằng cách điểm danh hàng ngày, viết đánh giá cho các sản phẩm đã mua. Số điểm này có thể được dùng để trừ trực tiếp vào tổng giá trị đơn hàng. Việc kết hợp cả mã giảm giá và điểm thưởng sẽ giúp bạn tiết kiệm được một khoản tiền đáng kể.
Bước 4: Thanh toán và các lưu ý về vận chuyển
Shein chấp nhận nhiều phương thức thanh toán quốc tế như thẻ Visa, Mastercard. Một số ví điện tử như MoMo cũng có thể được hỗ trợ tùy thời điểm. Về vận chuyển, Shein cung cấp dịch vụ giao hàng tiêu chuẩn đến Việt Nam. Thời gian nhận hàng thường dao động từ 7 đến 20 ngày. Một lưu ý quan trọng là về thuế và phí hải quan. Đối với các đơn hàng có giá trị cao, có khả năng bạn sẽ phải đóng thêm một khoản thuế nhập khẩu khi hàng về đến Việt Nam. Hãy cân nhắc điều này khi đặt mua nhiều sản phẩm cùng lúc.
Những góc khuất gây tranh cãi: Mặt tối của “thiên đường” thời trang giá rẻ
Bên cạnh sự thành công, Shein cũng phải đối mặt với rất nhiều chỉ trích và tranh cãi nghiêm trọng. Việc tìm hiểu Shein là gì cần một cái nhìn toàn diện về cả những vấn đề này.
Cáo buộc về điều kiện lao động thiếu minh bạch
Nhiều cuộc điều tra từ các tổ chức báo chí và các nhà hoạt động đã dấy lên lo ngại về điều kiện làm việc của công nhân trong chuỗi cung ứng của Shein. Các báo cáo cho rằng nhiều công nhân tại các xưởng may đối tác phải làm việc với số giờ rất dài, có thể lên tới 75 giờ một tuần. Môi trường làm việc cũng bị cho là không đảm bảo an toàn. Mặc dù Shein đã tuyên bố sẽ kiểm tra và cải thiện, sự thiếu minh bạch trong chuỗi cung ứng vẫn là một vấn đề lớn. Nó đặt ra câu hỏi về cái giá thực sự đằng sau những bộ quần áo giá rẻ.
Tác động đến môi trường của thời trang nhanh
Mô hình kinh doanh của Shein là định nghĩa của thời trang nhanh. Việc liên tục sản xuất và tiêu thụ một lượng lớn quần áo giá rẻ gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường. Hầu hết các sản phẩm của Shein được làm từ các loại vải tổng hợp như polyester. Đây là một loại nhựa có nguồn gốc từ dầu mỏ. Quá trình sản xuất và giặt giũ các loại vải này thải ra các hạt vi nhựa, gây ô nhiễm nguồn nước và đại dương. Hơn nữa, việc khuyến khích mua sắm liên tục và xem quần áo như đồ dùng một lần tạo ra một lượng rác thải dệt may khổng lồ.
Nghi vấn “ăn cắp” thiết kế từ các nhà mốt độc lập
Shein đã nhiều lần bị các nhà thiết kế độc lập và các thương hiệu nhỏ cáo buộc sao chép thiết kế của họ. Rất nhiều trường hợp đã được ghi nhận. Một mẫu thiết kế độc đáo của một nghệ sĩ nhỏ đột nhiên xuất hiện trên website của Shein với giá rẻ hơn rất nhiều. Với tốc độ sản xuất chóng mặt, việc kiểm soát và đảm bảo tính nguyên bản của hàng ngàn mẫu thiết kế mỗi ngày là một thách thức. Tuy nhiên, các cáo buộc này đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của thương hiệu. Nó đặt ra câu hỏi về sự tôn trọng đối với quyền sở hữu trí tuệ.
Mẹo mua sắm thông minh: Làm sao để có trải nghiệm tốt nhất với Shein?
Nếu bạn vẫn quyết định mua sắm trên Shein, hãy là một người tiêu dùng thông thái để có được trải nghiệm tốt nhất và hạn chế rủi ro.
- Luôn luôn kiểm tra bảng kích cỡ (size chart): Kích cỡ của Shein thường không nhất quán. Mỗi sản phẩm có thể có một bảng kích cỡ riêng. Hãy đo số đo cơ thể của bạn và so sánh cẩn thận với bảng thông số của từng sản phẩm.
- Đọc kỹ phần mô tả chất liệu vải: Hãy xem sản phẩm được làm từ chất liệu gì. Điều này giúp bạn hình dung được độ dày, độ co giãn và cảm giác khi mặc.
- Ưu tiên các sản phẩm có nhiều hình ảnh thật từ người mua: Đừng chỉ tin vào hình ảnh của người mẫu. Hãy tìm kiếm các đánh giá có hình ảnh thật để có cái nhìn khách quan nhất.
- Hiểu rõ chính sách đổi trả hàng: Hãy đọc kỹ các quy định về việc đổi trả sản phẩm nếu bạn không hài lòng. Việc này có thể tốn thời gian và chi phí vận chuyển.
- Mua sắm có ý thức: Thay vì mua sắm bốc đồng theo xu hướng, hãy cân nhắc xem bạn có thực sự cần món đồ đó không. Lựa chọn những thiết kế cơ bản và bền hơn sẽ tốt hơn cho cả ví tiền và môi trường.
Kết luận
Vậy cuối cùng, Shein là gì? Câu trả lời không hề đơn giản. Đối với người tiêu dùng, đó là một “thiên đường” mua sắm trực tuyến. Nó cung cấp những sản phẩm thời trang hợp xu hướng với mức giá vô cùng hấp dẫn và tiện lợi. Tuy nhiên, dưới góc độ xã hội và môi trường, đó là một mô hình kinh doanh phức tạp. Đặt ra nhiều câu hỏi lớn về đạo đức lao động, sở hữu trí tuệ và sự bền vững. Việc hiểu rõ cả hai mặt của vấn đề giúp chúng ta trở thành những người tiêu dùng có ý thức hơn. Lựa chọn mua sắm ở đâu và như thế nào cuối cùng vẫn nằm ở chính bạn.
