Thanh Taskbar là một thành phần giao diện cực kỳ quen thuộc, xuất hiện gần như mọi lúc. Nó nằm ở cạnh dưới (hoặc các cạnh khác) màn hình, chứa đựng nhiều công cụ và thông tin quan trọng. Vậy thực chất Thanh Taskbar là gì và nó có những chức năng hữu ích nào mà bạn nên biết? Bài viết này sẽ đi sâu giải thích chi tiết về Thanh Taskbar trên Windows 10 và 11 hiện nay. Đồng thời hướng dẫn bạn các thao tác đơn giản để sử dụng và tùy chỉnh nó hiệu quả nhất.
Giải Thích Chi Tiết: Thanh Taskbar Là Gì?
Vậy câu hỏi đầu tiên cần làm rõ: Thanh Taskbar là gì một cách đầy đủ và chính xác nhất? Thanh Taskbar (thường được dịch là Thanh tác vụ hoặc Thanh công việc) là một dải ngang hoặc dọc. Nó thường nằm ở cạnh dưới cùng của màn hình trong giao diện người dùng đồ họa (GUI) của Windows. Nó là một thành phần cốt lõi của hệ điều hành, đóng vai trò như một trung tâm điều khiển. Và là nơi hiển thị thông tin quan trọng giúp người dùng tương tác với máy tính một cách hiệu quả.
Thanh Taskbar cho phép bạn truy cập nhanh vào menu Start, các ứng dụng đang chạy, các ứng dụng được ghim. Cùng với đó là khu vực thông báo hệ thống, đồng hồ và nhiều tiện ích khác nữa. Nó giúp bạn dễ dàng chuyển đổi giữa các cửa sổ ứng dụng đang mở, xem giờ giấc. Hay nhận các thông báo quan trọng mà không cần phải thoát khỏi công việc hiện tại đang thực hiện. Thanh Taskbar có thể được tùy chỉnh về vị trí, kích thước và các biểu tượng hiển thị. Nó giúp phù hợp với thói quen sử dụng và sở thích cá nhân của từng người dùng khác nhau. Hiểu rõ Thanh Taskbar là gì giúp bạn khai thác tối đa các tiện ích mà nó mang lại.
Các Thành Phần Chính Của Thanh Taskbar Trên Windows 10/11
Thanh Taskbar được cấu thành từ nhiều khu vực chức năng khác nhau, mỗi khu vực có vai trò riêng. Dưới đây là các thành phần chính bạn thường thấy trên Thanh Taskbar của Windows 10 và 11.
1. Ô Tìm Kiếm (Search Box/Icon): Công cụ tìm kiếm nhanh
Ngay bên cạnh nút Start (hoặc tích hợp trong nút Start trên một số giao diện Windows 11). Đó là ô tìm kiếm (Search Box) hoặc biểu tượng kính lúp (Search Icon) rất hữu ích. Công cụ này cho phép bạn tìm kiếm nhanh chóng các tệp tin, thư mục, ứng dụng đã cài đặt. Hay các cài đặt hệ thống và thậm chí là tìm kiếm thông tin trực tuyến trên web Bing. Bạn chỉ cần gõ từ khóa liên quan vào ô tìm kiếm, Windows sẽ hiển thị các kết quả phù hợp.
Tính năng tìm kiếm này ngày càng được cải tiến thông minh hơn, tích hợp cả trợ lý ảo Cortana. (Tùy thuộc vào khu vực và cài đặt ngôn ngữ của hệ điều hành bạn đang sử dụng). Nó giúp bạn tiết kiệm thời gian đáng kể so với việc phải duyệt qua các thư mục thủ công. Ô tìm kiếm là một thành phần không thể thiếu trên Thanh Taskbar hiện đại, hỗ trợ đắc lực. Nó giúp bạn trong việc tìm kiếm và truy cập thông tin một cách nhanh chóng, hiệu quả hơn.
2. Biểu Tượng Các Ứng Dụng Đang Chạy và Được Ghim
Phần lớn không gian của Thanh Taskbar thường được dành để hiển thị các biểu tượng ứng dụng. Bao gồm các ứng dụng đang chạy (có dấu gạch chân hoặc nền sáng hơn) và các ứng dụng bạn đã ghim. (Pin to Taskbar) để truy cập nhanh ngay cả khi chúng chưa được mở lên trên máy tính. Khi bạn mở một ứng dụng, biểu tượng của nó sẽ tự động xuất hiện trên Taskbar này. Nhấp vào biểu tượng đó giúp bạn chuyển đổi qua lại giữa các cửa sổ ứng dụng đang mở.
Bạn có thể ghim các ứng dụng thường xuyên sử dụng vào Taskbar để khởi chạy chúng nhanh chóng. Chỉ bằng một cú nhấp chuột mà không cần phải tìm kiếm trong menu Start hay trên Desktop. Số lượng biểu tượng có thể hiển thị phụ thuộc vào độ rộng của Taskbar và kích thước biểu tượng. Nếu có quá nhiều ứng dụng đang chạy, Taskbar có thể hiển thị các biểu tượng dưới dạng nhóm. Hoặc cho phép cuộn qua để xem tất cả các ứng dụng đang hoạt động trên máy tính của bạn.
3. Khay Hệ Thống (System Tray) và Đồng Hồ
Ở góc dưới cùng bên phải của Thanh Taskbar là khu vực Khay Hệ Thống (System Tray). Nó còn được gọi là Khu vực Thông báo (Notification Area) và đồng hồ hiển thị thời gian. Khay Hệ Thống chứa các biểu tượng của các chương trình chạy nền (ví dụ: phần mềm diệt virus, Unikey…). Cùng với đó là các biểu tượng trạng thái hệ thống như kết nối mạng Wi-Fi, âm lượng, pin (cho laptop). Bạn có thể nhấp vào mũi tên nhỏ hướng lên (“Show hidden icons”) để xem thêm các biểu tượng bị ẩn.
Đồng hồ hiển thị thời gian và ngày tháng hiện tại, nhấp vào đó sẽ mở ra lịch chi tiết. Bên cạnh đồng hồ thường là biểu tượng Action Center (Trung tâm Hành động) trên Windows 10. Hoặc khu vực thông báo và cài đặt nhanh tích hợp trên Windows 11 rất tiện lợi. Khay Hệ Thống giúp bạn theo dõi nhanh trạng thái của các chương trình, dịch vụ quan trọng. Và truy cập nhanh một số cài đặt hệ thống mà không cần mở nhiều cửa sổ khác nhau.
4. Nút Xem Nhanh Desktop (Show Desktop)
Ở vị trí ngoài cùng bên phải của Thanh Taskbar (trên Windows 10) thường có một nút nhỏ gần như vô hình. Đây chính là nút “Show Desktop” (Hiển thị Màn hình nền) rất hữu ích cho người dùng. Khi bạn nhấp vào nút này, tất cả các cửa sổ ứng dụng đang mở sẽ được thu nhỏ xuống Taskbar. Nó giúp hiển thị nhanh chóng màn hình Desktop mà không cần phải thu nhỏ từng cửa sổ một. Nhấp vào nút này một lần nữa, các cửa sổ sẽ được khôi phục lại vị trí cũ như ban đầu.
Trên Windows 11, nút này có thể không còn rõ ràng như trước hoặc vị trí hơi khác. Nhưng bạn vẫn có thể di chuột đến góc ngoài cùng bên phải Taskbar và nhấp để có tác dụng tương tự. Hoặc sử dụng tổ hợp phím tắt Windows + D để hiển thị/ẩn nhanh màn hình Desktop. Tính năng này rất tiện lợi khi bạn cần truy cập nhanh một file hoặc shortcut trên Desktop. Hoặc đơn giản là muốn xem qua màn hình nền mà không muốn đóng các ứng dụng đang làm việc.
Những Thao Tác Đơn Giản, Hữu Ích Trên Thanh Taskbar
Làm chủ các thao tác cơ bản trên Thanh Taskbar giúp bạn sử dụng Windows hiệu quả hơn rất nhiều.
1. Ghim (Pin) và Bỏ Ghim (Unpin) Ứng Dụng Khỏi Thanh Taskbar
Ghim các ứng dụng thường dùng vào Thanh Taskbar giúp bạn khởi chạy chúng nhanh chóng chỉ bằng một cú nhấp.
- Cách ghim ứng dụng:
- – Từ menu Start: Tìm ứng dụng, nhấp chuột phải vào tên ứng dụng > More (Thêm) > Pin to taskbar (Ghim vào thanh tác vụ).
- – Từ ứng dụng đang chạy: Nhấp chuột phải vào biểu tượng ứng dụng trên Taskbar > Pin to taskbar.
- Cách bỏ ghim ứng dụng:
- – Nhấp chuột phải vào biểu tượng ứng dụng đã ghim trên Taskbar.
- – Chọn “Unpin from taskbar” (Bỏ ghim khỏi thanh tác vụ).
Thao tác này giúp bạn cá nhân hóa Taskbar, ưu tiên những ứng dụng quan trọng nhất với mình.
2. Sắp Xếp Lại Thứ Tự Các Biểu Tượng Ứng Dụng
Bạn có thể dễ dàng thay đổi vị trí các biểu tượng ứng dụng đã ghim trên Thanh Taskbar. Việc này giúp bạn sắp xếp chúng theo thói quen sử dụng hoặc mức độ ưu tiên của công việc.
- Cách thực hiện:
- – Nhấp và giữ chuột trái vào biểu tượng ứng dụng bạn muốn di chuyển trên Taskbar.
- – Kéo biểu tượng đó sang trái hoặc phải đến vị trí mới mong muốn trong danh sách.
- – Thả chuột ra để cố định biểu tượng ở vị trí mới vừa chọn xong.
Sắp xếp lại thứ tự giúp bạn truy cập các ứng dụng quen thuộc một cách nhanh chóng, theo phản xạ. Nó không cần phải tìm kiếm qua lại giữa nhiều biểu tượng khác nhau trên thanh Taskbar.
3. Xem Trước Cửa Sổ Ứng Dụng Đang Chạy (Taskbar Previews)
Khi bạn di chuột qua biểu tượng của một ứng dụng đang chạy trên Thanh Taskbar của Windows. Một cửa sổ xem trước nhỏ (thumbnail preview) của ứng dụng đó thường sẽ hiện ra ngay lập tức. Nếu ứng dụng đó có nhiều cửa sổ đang mở (ví dụ: nhiều tab trình duyệt, nhiều file Word). Các cửa sổ xem trước thu nhỏ của từng cửa sổ đó cũng sẽ được hiển thị đầy đủ. Tính năng này giúp bạn nhanh chóng xác định và chuyển đến đúng cửa sổ mình cần làm việc.
Bạn có thể nhấp trực tiếp vào một cửa sổ xem trước thu nhỏ để đưa nó lên phía trước. Hoặc di chuột qua cửa sổ xem trước để tạm thời hiển thị nội dung của nó trên màn hình (Aero Peek). Tính năng Taskbar Previews rất hữu ích khi bạn làm việc với nhiều ứng dụng, cửa sổ cùng lúc. Nó giúp việc quản lý và chuyển đổi giữa các tác vụ trở nên trực quan, hiệu quả hơn hẳn. Đây là một cải tiến nhỏ nhưng rất tiện lợi của Thanh Taskbar trên các phiên bản Windows mới.
4. Sử Dụng Jump Lists Để Truy Cập Nhanh Chức Năng
Jump Lists là một tính năng hữu ích trên Thanh Taskbar cho phép bạn truy cập nhanh các tệp tin. Hoặc các tác vụ thường dùng của một ứng dụng cụ thể mà không cần mở ứng dụng đó lên. Để mở Jump List, bạn chỉ cần nhấp chuột phải vào biểu tượng của một ứng dụng đã ghim. Hoặc đang chạy trên Taskbar, một menu ngữ cảnh sẽ hiện ra với các tùy chọn khác nhau.
- Nội dung thường có trong Jump Lists:
- – Các tệp tin đã mở gần đây (Recent files) với ứng dụng đó. (Ví dụ: các file Word, Excel bạn vừa làm việc).
- – Các tác vụ thường dùng (Frequent tasks) của ứng dụng. (Ví dụ: Mở cửa sổ ẩn danh mới cho trình duyệt).
- – Các mục bạn đã ghim (Pinned items) vào Jump List để truy cập nhanh.
- – Tùy chọn đóng cửa sổ hoặc bỏ ghim ứng dụng khỏi Taskbar.
Jump Lists giúp bạn tiết kiệm thời gian, truy cập nhanh vào các nội dung hoặc chức năng quan trọng.
5. Tùy Chỉnh Kích Thước và Vị Trí Thanh Taskbar
Bạn có thể dễ dàng tùy chỉnh vị trí và một phần kích thước của Thanh Taskbar theo ý muốn.
- Thay đổi vị trí:
- – Mặc định Taskbar nằm ở cạnh dưới màn hình. Bạn có thể kéo thả nó sang cạnh trái, phải hoặc trên cùng. (Đảm bảo Taskbar không bị khóa – chuột phải Taskbar, bỏ chọn “Lock the taskbar”).
- Thay đổi kích thước (chiều cao/rộng):
- – Đưa con trỏ chuột đến cạnh trên (hoặc cạnh trong nếu Taskbar ở bên) của Taskbar.
- – Khi con trỏ chuột chuyển thành mũi tên hai chiều, nhấn giữ và kéo để thay đổi kích thước.
- Sử dụng biểu tượng nhỏ (Small taskbar buttons):
- – Chuột phải vào Taskbar > Taskbar settings (Cài đặt thanh tác vụ).
- – Bật tùy chọn “Use small taskbar buttons” (Sử dụng nút thanh tác vụ nhỏ).
6. Tùy Chỉnh Các Biểu Tượng Hiển Thị Trong Khay Hệ Thống
Khay Hệ Thống (System Tray) ở góc phải Thanh Taskbar chứa nhiều biểu tượng tiện ích khác nhau. Bạn có thể tùy chỉnh những biểu tượng nào sẽ luôn hiển thị hoặc bị ẩn đi trong đó.
- Cách tùy chỉnh:
- Vào Settings (Cài đặt) > Personalization (Cá nhân hóa) > Taskbar (Thanh tác vụ).
- Cuộn xuống mục “Notification area” (Khu vực thông báo).
- Nhấp vào “Select which icons appear on the taskbar” (Chọn biểu tượng nào xuất hiện trên thanh tác vụ).
- Tại đây, bạn có thể gạt nút On/Off cho từng biểu tượng hệ thống (Âm lượng, Mạng, Nguồn…). Hoặc các biểu tượng ứng dụng chạy nền để chúng luôn hiển thị hoặc bị ẩn vào khu vực mở rộng.
Việc này giúp Khay Hệ Thống của bạn luôn gọn gàng, chỉ hiển thị những gì thực sự cần thiết.
7. Bật/Tắt và Tùy Chỉnh Các Thanh Công Cụ (Toolbars)
Thanh Taskbar còn cho phép bạn thêm các thanh công cụ (Toolbars) tiện ích để truy cập nhanh hơn.
- Cách thêm/xóa Toolbars:
- Nhấp chuột phải vào một vùng trống trên Thanh Taskbar (đảm bảo Taskbar không bị khóa).
- Trỏ chuột vào mục “Toolbars” (Thanh công cụ) trong menu ngữ cảnh hiện ra.
- Một danh sách các Toolbars có sẵn sẽ xuất hiện, ví dụ như:
- – Address (Địa chỉ): Cho phép gõ nhanh địa chỉ web hoặc đường dẫn thư mục.
- – Links (Liên kết): Hiển thị các liên kết trong thư mục Favorites của Internet Explorer.
- – Desktop (Màn hình nền): Truy cập nhanh các mục trên Desktop.
- – New toolbar… (Thanh công cụ mới…): Cho phép bạn tạo toolbar từ một thư mục bất kỳ.
- Tích chọn vào tên Toolbar để hiển thị hoặc bỏ tích để ẩn nó đi khỏi Taskbar.
Bạn có thể tùy chỉnh vị trí, kích thước của các Toolbar này sau khi đã thêm vào.
8. Sử Dụng Task View và Màn Hình Desktop Ảo (Virtual Desktops)
Nút Task View (thường có biểu tượng hình chữ nhật xếp chồng) trên Thanh Taskbar của Windows 10/11. Nó mở ra một tính năng cực kỳ hữu ích là Màn hình Desktop Ảo (Virtual Desktops). Tính năng này cho phép bạn tạo ra nhiều không gian làm việc riêng biệt trên cùng một máy tính. Giúp bạn tổ chức các cửa sổ ứng dụng theo từng nhóm công việc hoặc dự án khác nhau.
Khi nhấp vào Task View, bạn sẽ thấy tất cả các cửa sổ đang mở và tùy chọn tạo Desktop mới. Bạn có thể kéo thả các cửa sổ ứng dụng giữa các Desktop ảo một cách dễ dàng, nhanh chóng. Sử dụng tổ hợp phím Ctrl + Windows + Mũi tên Trái/Phải để chuyển đổi nhanh giữa các Desktop ảo. Task View và Virtual Desktops giúp bạn làm việc đa nhiệm hiệu quả hơn, giữ cho không gian làm việc. Nó luôn gọn gàng, không bị quá tải bởi hàng loạt cửa sổ ứng dụng đang mở cùng lúc. Đây là một tính năng mạnh mẽ được tích hợp sẵn ngay trên Thanh Taskbar mà bạn nên tận dụng.
Kết Luận
Thanh Taskbar không chỉ là một dải ngang đơn thuần ở cuối màn hình máy tính của bạn. Nó là một trung tâm điều khiển mạnh mẽ, cung cấp khả năng truy cập nhanh vào các ứng dụng. Cùng với đó là các chức năng hệ thống quan trọng và thông tin cần thiết cho người dùng cuối. Việc hiểu rõ Thanh Taskbar là gì và làm chủ các thao tác cơ bản như ghim ứng dụng. Hay tùy chỉnh hiển thị, sử dụng Jump Lists, Task View sẽ giúp bạn làm việc hiệu quả hơn rất nhiều.
Hãy dành chút thời gian để khám phá và cá nhân hóa Thanh Taskbar theo sở thích, thói quen. Để nó thực sự trở thành một trợ thủ đắc lực, giúp bạn tiết kiệm thời gian, công sức. Và nâng cao trải nghiệm sử dụng hệ điều hành Windows mỗi ngày một cách tốt nhất. Một Thanh Taskbar được tổ chức tốt sẽ giúp bạn tập trung hơn vào công việc chính của mình. Đồng thời làm cho không gian làm việc số của bạn trở nên chuyên nghiệp, gọn gàng hơn hẳn. Chúc bạn có những trải nghiệm tuyệt vời với “người bạn đồng hành” quen thuộc này trên Windows!
